Mất ngủ kéo dài ở người trẻ: Nguyên nhân, tác hại và cách khắc phục hiệu quả

Trong xã hội hiện đại, mất ngủ không còn là vấn đề của riêng người lớn tuổi. Mất ngủ kéo dài ở người trẻ đang dần trở thành hiện tượng phổ biến và đáng lo ngại. Nhiều bạn trẻ phải đối mặt với tình trạng trằn trọc suốt đêm, khó vào giấc, ngủ chập chờn hay thức dậy nhiều lần trong đêm. Không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, mất ngủ kéo dài còn gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời.

Mất ngủ kéo dài ở người trẻ là gì?

Mất ngủ kéo dài ở người trẻ là tình trạng giấc ngủ bị rối loạn trong thời gian dài (thường trên 1 tháng), khiến người trẻ khó đi vào giấc ngủ, thức giấc sớm hoặc cảm thấy mệt mỏi, uể oải ngay cả sau khi ngủ đủ giờ. Đây không chỉ là tình trạng nhất thời mà đã trở thành mãn tính, gây ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất học tập, làm việc và cuộc sống hàng ngày của giới trẻ.

Những dấu hiệu thường gặp khi mất ngủ kéo dài ở người trẻ

Để nhận diện sớm mất ngủ kéo dài ở người trẻ, bạn cần chú ý đến các dấu hiệu như:

• Khó bắt đầu giấc ngủ dù đã nằm trên giường hàng giờ

• Thức dậy giữa đêm và không thể ngủ lại

• Thức dậy sớm hơn bình thường mà không cảm thấy sảng khoái

• Cảm thấy buồn ngủ ban ngày, giảm khả năng tập trung

• Dễ cáu gắt, tâm trạng thất thường

• Cảm giác mệt mỏi kéo dài, suy giảm hiệu suất làm việc/học tập

Nếu bạn hoặc người thân đang gặp những biểu hiện trên kéo dài liên tục trong nhiều tuần, rất có thể bạn đang đối mặt với mất ngủ kéo dài ở người trẻ.

Nguyên nhân gây mất ngủ kéo dài ở người trẻ

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mất ngủ kéo dài ở người trẻ, có thể chia thành các nhóm chính như sau:

Áp lực tâm lý và căng thẳng kéo dài

Cuộc sống hiện đại mang lại nhiều áp lực cho giới trẻ: học tập, công việc, tài chính, kỳ vọng từ gia đình hoặc các mối quan hệ cá nhân. Khi tâm trí luôn ở trạng thái căng thẳng, não bộ khó thư giãn để đi vào giấc ngủ sâu, từ đó dẫn đến mất ngủ kéo dài ở người trẻ.

Lối sống thiếu khoa học

Thói quen sinh hoạt thiếu điều độ là một trong những nguyên nhân phổ biến gây mất ngủ kéo dài ở người trẻ:

• Thức khuya, ngủ không đúng giờ

• Sử dụng điện thoại, máy tính quá nhiều vào ban đêm

• Uống cà phê, rượu hoặc nước tăng lực gần giờ ngủ

• Ăn tối muộn, ăn quá no hoặc bỏ bữa

Những hành vi này làm rối loạn đồng hồ sinh học và cản trở khả năng đi vào giấc ngủ tự nhiên.

Ảnh hưởng từ môi trường sống

Môi trường ngủ không lý tưởng như tiếng ồn, ánh sáng mạnh, nệm không êm ái, phòng quá nóng hoặc quá lạnh cũng ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giấc ngủ. Đây là yếu tố dễ bị bỏ qua nhưng lại góp phần duy trì tình trạng mất ngủ kéo dài ở người trẻ.

Rối loạn lo âu và trầm cảm

Nhiều nghiên cứu cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa các rối loạn tâm lý với giấc ngủ. Người bị trầm cảm hoặc lo âu thường xuyên có khả năng cao mắc mất ngủ kéo dài ở người trẻ. Giấc ngủ bị ngắt quãng, thức dậy sớm hoặc khó ngủ lại là những dấu hiệu thường gặp.

Ảnh hưởng từ bệnh lý hoặc thuốc

Một số bệnh mãn tính như viêm dạ dày, đau lưng, viêm xoang, hội chứng chân không yên… hay tác dụng phụ từ thuốc (thuốc chống trầm cảm, thuốc trị huyết áp, thuốc giảm đau…) cũng có thể là nguyên nhân gây mất ngủ kéo dài ở người trẻ.

Tác hại nghiêm trọng của mất ngủ kéo dài ở người trẻ

Không chỉ khiến bạn mệt mỏi mỗi sáng thức dậy, mất ngủ kéo dài ở người trẻ còn để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe:

Giảm hiệu suất học tập và làm việc

Thiếu ngủ khiến trí nhớ suy giảm, khả năng tư duy chậm chạp, phản xạ kém và mất tập trung. Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập và chất lượng công việc.

Rối loạn tâm lý

Mất ngủ kéo dài ở người trẻ có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề tâm lý như căng thẳng, lo âu, trầm cảm. Ngược lại, các rối loạn tâm lý này cũng làm tăng nguy cơ mất ngủ – tạo thành một vòng xoáy nguy hiểm.

Ảnh hưởng đến ngoại hình

Thiếu ngủ kéo dài khiến da xỉn màu, dễ nổi mụn, xuất hiện quầng thâm mắt, rụng tóc… Đây là lý do vì sao những người mất ngủ thường trông già nua, thiếu sức sống dù còn trẻ tuổi.

Suy giảm sức đề kháng

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi năng lượng và tăng cường miễn dịch. Mất ngủ kéo dài ở người trẻ làm hệ miễn dịch suy yếu, dễ mắc các bệnh cảm cúm, viêm nhiễm.

Tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, mất ngủ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch, béo phì…

Cách khắc phục mất ngủ kéo dài ở người trẻ hiệu quả

Để vượt qua tình trạng mất ngủ kéo dài ở người trẻ, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

Xây dựng thói quen ngủ khoa học

• Đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần

• Tránh ngủ trưa quá lâu (chỉ nên ngủ 15-30 phút)

• Tạo không gian ngủ yên tĩnh, tối và mát mẻ

• Tránh ăn no hoặc dùng chất kích thích trước giờ ngủ

Việc duy trì đồng hồ sinh học ổn định giúp cải thiện đáng kể mất ngủ kéo dài ở người trẻ.

Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử vào buổi tối

Ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính làm ức chế melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ. Bạn nên hạn chế dùng thiết bị điện tử ít nhất 1 giờ trước khi ngủ và thay vào đó bằng các hoạt động thư giãn như đọc sách, nghe nhạc nhẹ, thiền…

Tập thể dục đều đặn

Vận động vừa sức từ 30–60 phút mỗi ngày, đặc biệt vào buổi sáng hoặc chiều sẽ giúp bạn ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, tránh tập luyện cường độ cao vào buổi tối vì dễ khiến cơ thể tỉnh táo quá mức.

Thư giãn tâm trí trước khi ngủ

Bạn có thể áp dụng một số phương pháp giúp thư giãn như:

• Ngồi thiền hoặc hít thở sâu 5–10 phút

• Nghe nhạc thiền, nhạc nhẹ không lời

• Ghi lại nhật ký để giải tỏa cảm xúc tiêu cực

• Tắm nước ấm hoặc dùng tinh dầu thiên nhiên (oải hương, bạc hà)

Việc giữ tâm trí bình an trước khi ngủ là chìa khóa giúp giảm mất ngủ kéo dài ở người trẻ.

Sử dụng liệu pháp tự nhiên

Bạn có thể bổ sung các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ từ thiên nhiên như:

• Trà hoa cúc, trà tâm sen, trà lá vông

• Tinh dầu oải hương, gỗ đàn hương, cam bergamot

• Nến thơm thư giãn giúp cải thiện không khí phòng ngủ

Tuy nhiên, nếu đã áp dụng các biện pháp trên trong 2–4 tuần mà không cải thiện, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chính xác hơn về tình trạng mất ngủ kéo dài ở người trẻ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài ở người trẻ diễn ra thường xuyên, đi kèm với các dấu hiệu như:

• Mất ngủ kéo dài trên 1 tháng

• Cảm thấy tuyệt vọng, chán nản, suy nghĩ tiêu cực

• Giảm sút cân không rõ lý do

• Không thể tập trung làm việc, học tập

• Sử dụng thuốc ngủ nhưng không hiệu quả

Bạn nên đi khám để được kiểm tra kỹ lưỡng và can thiệp bằng các liệu pháp tâm lý hoặc thuốc điều trị phù hợp.

Kết luận

Mất ngủ kéo dài ở người trẻ không chỉ là vấn đề về giấc ngủ, mà còn là chỉ báo cho những rối loạn tâm – sinh lý tiềm ẩn bên trong. Nếu được phát hiện sớm và can thiệp đúng cách, bạn hoàn toàn có thể lấy lại giấc ngủ ngon, cải thiện chất lượng sống và phòng ngừa các hệ lụy sức khỏe về sau. Hãy lắng nghe cơ thể mình mỗi ngày và đừng xem nhẹ bất kỳ dấu hiệu mất ngủ nào, nhất là khi bạn đang ở độ tuổi sung sức nhất của cuộc đời.

Bạn có thể tham khảo các cách và tip trong đời sống dễ dàng qua:

• Facebook : Fanpage PijiHouse
• Tiktok : Tiktok chính PijiHouse
• Shopee : Shopee PijiHouse
• Hotline : 0866.850.697

Xem các bài viết tin tức hay bổ ích và có giá trị trong đời sống và trong cách lựa chọn đồ bộ pijama sao cho phù hợp cùng PijiHouse nhé ! Xem tại đây